Misal. Vergi ödəyicisi 22 noyabr 2022-ci il tarixdə ona təqdim edilən mallara görə 23 600 manat vəsaiti qarşı tərəfə ödəməlidir. Malın dəyəri 20 000 manat, ƏDV-si isə 3600 manatdır (20 000 manat x 18 faiz). Əgər vergi ödəyicisi malların dəyərini - 20 000 manatı 23 noyabr tarixində, ƏDV-ni - 3600 manatı isə 24 noyabr tarixində ödəyərdisə, bu halda vergi ödəyicisinə gec ödənilən ƏDV məbləğinə görə 1800 manat (3600 x 50 faiz) məbləğində maliyyə sanksiyası hesablanırdı.
Eyni gündə həm malların (iş və xidmətlərin) dəyərinin, həm də ƏDV-nin ödənilməsi məcburiyyəti (tələbi) vergi ödəyicisini psixoloji təzyiqdə saxlayırdı. Bəzən isə mühasib həmkarlarımız texniki problem və ya unutqanlıq səbəbindən ödənişi eyni gündə həyata keçirmədiklərindən maliyyə sanksiyası ilə üzləşirdilər.
1 yanvar 2023-cü il tarixdən Vergi Məcəlləsində edilən dəyişikliyə əsasən, vergi ödəyicisinə 1 iş günü müddəti tanınır. Belə ki, Vergi Məcəlləsinin 58.6-ci maddəsinə əsasən, bu Məcəllənin 175.1.3-cü maddəsinə müvafiq olaraq bu Məcəllənin 175.8-ci maddəsində göstərilən vergi ödəyicisi tərəfindən malların (iş və xidmətlərin) dəyəri ödənilən gündən 1 iş günü müddətində ƏDV məbləğinin ödənilməməsinə görə vergi ödəyicisinə vaxtında ödənilməmiş ƏDV məbləğinin 50 faizi miqdarında maliyyə sanksiyası tətbiq ediləcək.
Misal 1. Vergi ödəyicisi 12 yanvar 2023-cü il tarixdə ona təqdim edilən mallara 10 000 manat (ƏDV-siz) məbləği ödəyib. Vergi ödəyicisi həmin məbləğə hesablanan 1 800 manatlıq ƏDV-ni 13 yanvar 2023-cü il tarixdə, yəni bir gün sonra ödədiyi halda vergi orqanı tərəfindən maliyyə sanksiyası hesablanmayacaq.
Misal 2. Vergi ödəyicisi 13 yanvar 2023-cü ildə təqdim edilən xidmətə görə 500 manat ödəniş həyata keçirsə də, ƏDV üzrə 90 manatı isə 16 yanvar 2023-cü il tarixdə həyata keçirib. Müddət 3 gün olmasına baxmayaraq, vergi ödəyicisinə ƏDV məbləğinin 50 faizi miqdarında maliyyə sanksiyası tətbiq edilməyəcək. Çünki Vergi Məcəlləsinin 58.6-cı maddəsində “iş günü” ifadəsindən istifadə edildiyi üçün, 14 və 15 noyabr 2022-ci il tarixləri müvafiq olaraq şənbə və bazar günlərinə təsadüf etdiyi üçün ödənişin 16 yanvar 2023-cü il tarixdə həyata keçirilməsi maliyyə sanksiyasına səbəb olmur.
Misal 3. Vergi ödəyicisi 10 yanvar 2023-cü il tarixdə təqdim olunan 2 000 manat (ƏDV-siz) məbləğində malların 360 manat ƏDV-sini həyata keçirib. Malların dəyəri isə 15 yanvar 2023-cü il tarixdə ödənilib. Bu halda da vergi orqanı tərəfindən maliyyə sanksiyası tətbiq edilməyəcək. Cünki Vergi Məcəlləsinin 58.6-cı maddəsi malların dəyərinin deyil, ƏDV məbləğinin 1 iş gündən çox olan müddətdə ödənilməsinə görə tətbiq edilir.
Misal 4. Vergi ödəyicisi 11 yanvar 2023-cü il tarixdə təqdim edilən malların dəyərini – 4000 manat (ƏDV-siz) qarşı tərəfə ödəyib. Amma həmin mallara görə hesablanan 720 manat ƏDV ödənişini 15 yanvar 2023-cü il tarixdə həyata keçirib. Bu zaman vergi orqanı tərəfindən ƏDV məbləğinin 1 iş günündən gec ödənilməsinə görə vergi ödəyicisinə 360 manat (720 manat x 50 faiz) məbləğində maliyyə sanksiyası tətbiq ediləcək.